Bản chất của trĩ là các đám rối mạch máu trong ống hậu môn, khi máu không được lưu thông, ứ đọng lại tĩnh mạch căng và giãn dần, tùy từng mức độ mà gây nên nhiều hay ít búi trĩ. Chữa bệnh trĩ bằng các phương pháp điều trị trĩ như phẫu thuật, thủ thuật, thuốc điều trị hoặc áp dụng các bài thuốc cổ truyền đều khả thi. Tùy thuộc loại trĩ, nguyên nhân, yếu tố đi kèm và mức độ nặng, nhẹ mà người bệnh gặp phải.

I. Nguyên tắc khi chữa bệnh trĩ

• Không điều trị trĩ triệu chứng, trừ khi có biến chứng
• Chỉ điều trị trĩ khi có những rối loạn ảnh hưởng tới cuộc sống, sức khỏe. Tùy theo tổn thương cụ thể của trĩ mà lựa chọn những phương pháp điều trị trĩ hiệu quả.

• Thay đổi lối sống, ngồi gối đệm khoét lỗ, thực hiện các bài tập hậu môn và áp dụng chế độ ăn uống, bổ sung thực phẩm giàu collagen, chất xơ, vitamin,…
  • Tránh đồ ăn cay, nóng
  • Tránh căng thẳng
• Phương pháp phẫu thuật được áp dụng cho các bệnh nhân mắc trĩ cấp độ 4 (trĩ nội độ 4, trĩ ngoại độ 4) có triệu chứng.
• Đối với những bệnh nhân trĩ ngoại do huyết khối, việc đánh giá can thiệp phẫu thuật trong 72 giờ sau khi huyết khối xuất hiện sẽ giảm đáng kể tình trạng sưng đau.
• Cắt bỏ búi trĩ huyết khối cần được tiêm thuốc gây tê cục bộ.

||Xem đầy đủ: Bệnh trĩ nên ăn gì, kiêng ăn gì? Chế độ dinh dưỡng cho trĩ

II. Phương pháp điều trị nội khoa

• Điều trị nội khoa được áp dụng cho trĩ độ 1 và trĩ độ 2.
• Chế độ ăn bổ sung thêm nhiều chất xơ (rau quả, ngũ cốc) và các chất làm mềm phân.
• Tránh rặn khi đi ngoài nặng giúp hạn chế sa trĩ.
• Ngâm hậu môn trong nước ấm 2-3 lần/ngày, mỗi lần 10 phút.
• Giảm đau bằng cách chườm cục nước đá lạnh vào chỗ đau hậu môn do trĩ.
• Dùng thuốc đặt hậu môn, các loại thuốc tăng cường thành mạch
• Đừng vội cho rằng máu chảy hậu môn – trực tràng là do trĩ. Cần phải loại trừ ung thư bằng chụp chiếu và soi đại tràng
• Thuốc điều trị: thuốc uống, thuốc mỡ, viên đặt để ngừa đau, chống chảy máu, chữa trĩ và các bệnh hậu môn trực tràng khác. Hiện này có một số loại thuốc vẫn bán trên thị trường như: Grinkor, Fort, Proctolog, Daflon

• Sử dụng một số bài thuốc cổ áp dụng chữa trĩ. Đông ý có lợi thế là sử dụng cây cỏ dễ kiếm mà giá thành rẻ.

||Chi tiết: Bệnh trĩ uống thuốc có hết không?

>>>||Xem thêm: #4 cách chữa bệnh trĩ bằng quả sung đơn giản dễ làm tại nhà

III. Các phương pháp điều trị ngoại khoa

3.1 Can thiệp thủ thuật

• Thắt dây chun: thắt dây chun là một thủ thuật an toàn, nhanh chóng và hiệu quả cho bệnh trĩ nội độ 2, độ 3. Bác sĩ sẽ thắt dây cao su đặc biệt quanh gốc trĩ để cắt nguồn cung cấp máu. Phần dài của búi trĩ sẽ co lại và rụng đi trong vòng 1 tuần. Thủ thuật này cống chỉ định với các bệnh nhân ngoại khoa có triệu chứng, bị rối loạn đông máu hoặc đang điều trị kháng đông mãn tính, bệnh nhân bị suy giảm miễn dịch. Thủ thuật thắt dây chung không cần gây tê cục bộ.
• Tiêm xơ búi trĩ: liệu pháp xơ hóa được chỉ định cho những bệnh nhân trĩ nội độ 1, độ 2. Đây cũng là một lựa chọn tốt cho người đang điều trị bằng thuốc chống đông máu. Liệu pháp xơ hóa không cần gây tê tại chỗ và được thực hiện qua ống soi. Các búi trĩ nội được định vị và tiêm chất làm mềm, thường là dung dịch phenol trong dầu thực vật vào lớp dưới niêm mạc. Các biến chứng của liệu pháp xơ hóa có thể gây ra như: chảy máu nhẹ, rò hoặc thủng trực tràng do tiêm nhầm chỗ.
• Quang đông hồng ngoại HCPT: đông máu bằng tia hồng ngoại là phương pháp áp dụng trực tiếp sóng ánh sáng hồng ngoại vào các mô trĩ để triệt tiêu chúng. Phương pháp này có thể được sử dụng cho bệnh trĩ nội độ 1 và 2. Thủ thuật này rất an toàn, chỉ gây đau và chảy máu nhẹ.

• Đốt laser: đốt laser là một thủ tục ngoại trú dành cho hầu hết bệnh nhân trĩ độ 1, 2 và 3. Búi trĩ được đốt teo hoặc cắt bỏ bằng cách sử dụng carbon dioxide. Chùm tia laser loại bỏ các mô trĩ chính xác, nhanh chóng, không gây đau. Liệu pháp laser có thể được sử dụng một mình hoặc kết hợp với các phương thức khác.

Lưu ý: các can thiệp thủ thuật này cần được thực hiện tại các bác sĩ chuyên khoa và cần thực hiện tại các bệnh viện.

3.2 Can thiệp phẫu thuật

• Phẫu thuật kinh điển: cắt búi trĩ trực tiếp theo các phương pháp Milligan – Morgan, Feguson,… dành cho các trường hợp trĩ nội độ 3 và 4, trĩ hỗn hợp hay trĩ có biến chứng. Cắt trĩ trực tiếp các búi trĩ sẽ làm mất lớp đệm ống hậu môn nên gây ra cho người bệnh bị són phân. Thêm vào đó là việc can thiệp trực tiếp vào búi trĩ sẽ làm tổn thương các đầu mút thần kinh vùng ống hậu môn sẽ làm cho bệnh nhân đau đớn kéo dài.
• Phẫu thuật khâu treo triệt mạch trĩ theo phương pháp Longo: thủ thuật này còn được gọi là phẫu thuật cắt niêm mạc theo chu vi. Phương pháp Longo là dùng ghim bấm để thực hiện cùng lúc việc cắt trĩ và khâu nối để cố định các mô trĩ bên trong vào thành trực tràng. Phương pháp này ít gây đau, rút ngắn thời gian phẫu thuật, mau phục hồi, giảm nguy cơ tái phát. Tuy nhiên, phương pháp Longo có thể gây ra một số biến chứng như: chảy máu từ dây ghim, không kiểm soát được chấn thương cơ thắt, nguy cơ xuất hiện lỗ rò âm đạo lại ở phụ nữ. Để tránh nguy cơ biến chứng sau phẫu thuật Longo đòi hỏi bác sĩ phẫu thuật phải có tay nghề cao, nhiều kinh nghiệm.

• Phẫu thuật khâu triệt mạch trĩ dưới hướng dẫn của siêu âm Doppler (THD): Chỉ định cho trĩ nội đô 1 đến độ 3. Mục đích là cắt nguồn động mạch chạy dưới niêm mạc để đến các đám rối trĩ làm cho các búi trĩ teo nhỏ lại. Phương pháp này ít gây đau, giảm chảy máu và sa mô.

IV. Những lưu ý sau khi điều trị trĩ

4.1 Sau khi phẫu thuật trĩ ăn gì?

Trong vài ngày đầu tiền sau phẫu thuật, người bệnh nên ăn theo chế độ ít với các loại ngũ cốc nguyên hạt, rau lá xanh và trái cây, ăn thức ăn lỏng (súp, nước trái cây, phở gà,…) tránh tình trạng buồn nôn, táo bón. Tránh các thực phẩm gây táo bón như sản phẩm từ sữa, thịt đỏ, thực phẩm chế biến sẵn (pizza, đồ đông lạnh, mì ống và các sản phẩm đường như bánh ngọt, bánh nướng, bánh rán và đồ uống có chứa caffeine).

Sau khi phục hồi, người bệnh nên duy trì chế độ ăn giàu chất xơ và uống đủ 2 lít nước mỗi ngày

4.2 Cách phòng ngừa bệnh trĩ tái phát sau khi điều trị

• Tăng cường chất xơ: để ngừa trĩ tái phát sau điều trị, người bệnh cần kiểm soát chế độ ăn uống bằng cách uống đủ 2 lít nước mỗi ngày. Tăng cường chất xơ để thúc đẩy nhu động ruột khỏe mạnh, giảm táo bón, tiêu chảy. Các thực phẩm giàu chất xơ tốt cho ngăn ngừa trĩ tái phát (rau sống, ngũ cốc nguyên hạt, trái cây, các loại đậu,…)
• Quản lý cân nặng ở mức hợp lý: Bệnh béo phì là yếu tố góp phần gây ra bệnh trĩ bởi sự gia tăng áp lực lên các tĩnh mạch của trực tràng, hậu môn. Do đó người bệnh cần quản lý cân nặng ở mực hợp lý để ngăn ngừa trĩ tái phát.
• Không rặn, ngồi lâu khi đi đại tiện: rặn quá mức là một nguyên nhân gây ra bệnh trĩ hoặc làm bệnh trĩ tái phát. Việc ngồi bồn cầu quá lâu cũng làm tăng áp lực lên trực tràng và hậu môn gây nguy cơ trĩ tái phát.
• Thói quen đi đại tiện ảnh hưởng không nhỏ đến quá trình điều trị bệnh trĩ. Việc nhịn đại tiện, 2 – 3 ngày mới đi đại tiện một lần khiến phân bị dồn nén, cứng, ứ đọng trong trực tràng gây ra bệnh táo bón. Khi đi đại tiện người bệnh sẽ phải dùng lực mạnh để rặn khiến áp lực tác động vào trực tràng và hậu môn nhiều hơn. Hậu quả làm cho búi trĩ sa ra ngoài nhiều hơn đối với người đang mắc bệnh trĩ và tỉ lệ bệnh trĩ tái phát cao hơn đối với người đã điều trị khỏi bệnh (xem thêm: bệnh trĩ có tái phát không?)

Người bệnh nên tập thói quen đi đại tiện hàng ngày (tốt nhất là vào buổi sáng), làm hệ tiêu hóa và ruột già nhu động tự phản xạ đẩy phân ra ngoài hàng ngày, giúp phòng và điều trị bệnh táo bón cũng như bệnh trĩ.

||Tham khảo bài viết khác:

• #18 cách chữa bệnh trĩ bằng phương pháp dân gian
• Bệnh trĩ nên ăn gì, kiêng ăn gì? Chế độ dinh dưỡng cho trĩ
• Bị trĩ lòi ra ngoài phải làm sao? Cách làm co búi trĩ nhanh