Bấm huyệt chữa bệnh trĩ được biết đến là phương pháp tận dụng tác động cơ học từ bàn tay nhằm thúc đẩy tuần hoàn máu, tăng độ bền mạch máu ở trực tràng, hậu môn và hỗ trợ làm co búi trĩ. Theo đánh giá của nhiều người thì đây là phương pháp an toàn và có hiệu quả khá tốt. Vậy thực hư việc bấm huyệt chữa trĩ như thế nào? Nó có thực sự hiệu quả không?

I. Cơ sở chữa bệnh trĩ bằng phương pháp bấm huyệt

Trong Y học Cổ truyền, nguyên nhân gây trĩ là do khí huyết vùng đại trường bị trì trệ và khiến cho cơ nhục yếu, mạch lạc bị tổn thương. Từ đó mới sinh ra chứng huyết ứ, làm mạch lạc bị phình giãn và sa ra ngoài hình thành búi trĩ. Nhiều bệnh nhân thường do hiện tượng chảy máu khi đi đại tiện là do huyết ứ lâu ngày mà ra.

Nguyên nhân khác gây ra bệnh trĩ là do ăn uống không điều độ, uống quá nhiều rượu, ăn thức ăn nhiều chất béo. Hơn thế, nếu bạn thường xuyên ngồi lâu và ít vận động sẽ làm cho thấp tụ lại, hoặc khi buồn đi vệ sinh mà không đi ngay sẽ gây ra tình trạng táo bón, rặn nhiều và lâu ngày dẫn tới bệnh trĩ.

Trong Y Học Cổ Truyền, bệnh trĩ có thể được chia thành các thể như:

 – Thể khí trệ huyết ứ có những triệu chứng sau:

• Đại tiện ra máu tươi;
• Ăn ngủ kém, trông mệt mỏi;
• Phân khi táo khi nát thất thường và trĩ sa ra ngoài;
• Chất lưỡi nhạt, rêu lưỡi mỏng và có mạch tế vô lực;

 – Thể thấp nhiệt ở đại tràng thường có những triệu chứng như:  

• Đi đại tiện ra máu có màu đỏ tươi, đau rát ở hậu môn;
• Táo bón, đau quặn bụng, đại tiện bí khó đi, tiểu tiện vàng, mót rặn;
• Rêu lưỡi vàng, chất lưỡi đỏ, tế, mạch huyền, sác;

 – Thể khí hư hạ hãm có những triệu chứng như:

• Thể bệnh này thường gặp ở những bệnh nhân lớn tuổi, búi trĩ sa ra ngoài không tự co lên được, bệnh kéo dài lâu kèm theo sa niêm mạc trực tràng;
• Ít chảy máu tươi khi đại tiện hơn các thể trên và có phân nát màu nhạt;
• Tinh thần người bệnh luôn trong tình trạng suy nhược, mệt mỏi, váng đầu, hụt hơi, ăn ngủ kém;
• Chất lưỡi nhạt với rêu lưỡi trắng mỏng;
• Tế, mạch trầm, nhược.

Do vậy, phương pháp bấm huyệt có tác dụng điều hòa khí huyết khắp cơ thể, từ đó thúc đẩy tuần hoàn máu, giảm huyết ứ hậu môn và cải thiện tình trạng trĩ cùng các bệnh lý về tiêu hóa khác.

>>>||Xem thêm: #8 Cách Chữa Bệnh Trĩ Không Cần Phẫu Thuật Hiệu Quả

II. Vậy bấm huyệt có chữa được bệnh trĩ không?

Từ xa xưa, những biện pháp Đông y như bấm huyệt chữa bệnh trĩ đã được áp dụng phổ biến. Thực chất, bấm huyệt là việc sử dụng các ngón tay để tác động cơ học lên những vị trĩ các huyệt vị có liên quan với tĩnh mạch ở phần hậu môn và trực tràng. Việc bấm huyệt sẽ thúc đẩy tuần hoàn máu, hạn chế tình trạng ứ trệ và thu nhỏ kích thước của các búi trĩ.

Do vậy, việc bấm huyệt đã được rất nhiều người chọn lựa nhằm giảm thiểu các triệu chứng của căn bệnh nhằm điều hòa chức năng tiêu hóa, ngăn ngừa táo bón, giảm áp lực khi đi cầu, hạn chế tình trạng ra máu. Tuy nhiên, việc bấm huyệt cần được thực hiện đúng động tác và không nên lạm dụng, bởi nó sẽ có thể ảnh hưởng đến các huyệt vị của cơ thể.

III. Cách bấm huyệt chữa bệnh trĩ hiệu quả, an toàn

Phương huyệt chủ yếu được chọn là các huyệt vị: Túc tam lý, bách hội, thừa sơn, khổng tối,… Kỹ thuật ấn huyệt của mỗi huyệt vị là khác nhau, cụ thể:

3.1 Huyệt túc tam lý

– Vị trí huyệt: Ngồi trên ghế, 2 cẳng chân vuông góc với đùi và xác định chỗ lõm phía trước ngoài của khớp gối đo xuống 3 thốn (tính bằng chiều ngang của 4 ngón tay chụm lại), nơi cẳng chân trước và cách bờ sau xương chày 1 khoát ngón tay, khe giữa xương mác và xương chày. Hoặc úp vào lòng bàn tay giữa đầu gối, đầu ngón tay giữa chạm vào xương ống chân từ đó hơi nhích ra phía ngoài 1 ít là huyệt. 

– Công dụng: Túc tam lý là huyệt quan trọng có thể dùng 1 mình hoặc phối hợp điều trị các bệnh thuộc Vị (hệ thống tiêu hóa) cùng các trường hợp chướng đau ở bụng hoặc các bệnh về hệ thần kinh, mắt, huyết áp cao. Đây là huyệt có tác dụng toàn thân nhằm nâng cao chính khí (sức đề kháng), trị bệnh dạ dày khi phối hợp với huyệt Thừa sơn có tác dụng thông trệ khí ở Tràng vị. Trị bệnh dạ dày khi phối hợp với huyệt Thừa sơn có tác dụng thông trệ khí ở Tràng vị. Bởi cổ nhân cho rằng “Tràng vị hòa thì nhiệt độc được thanh mà bệnh lỵ và trĩ sẽ khỏi.” 

– Cách thực hiện: Ngồi thẳng lưng trên ghế và chân vuông góc với mặt đất. Xác định huyệt túc tam lý rồi dùng ngón cái đặt vào huyệt, 4 ngón còn lại ôm sát vào phần sau chân và day quanh huyệt nhẹ nhàng khoảng 5 phút. Sau đó, dùng lực mạnh hơn rồi ấn từ từ cho tới khi cảm thấy căng tức thì giữ nguyên trong khoảng 5s rồi từ từ nhả tay, day và thực hiện như trên 3 lần.

3.2 Huyệt thừa sơn

– Vị trí huyệt: Dùng ngón tay vuốt thẳng từ gót chân lên tới phần tiếp nối với bắp chân rồi ấn nhẹ ta sẽ thấy 1 điểm lõm và đó chính là huyệt Thừa sơn. Hoặc có thể gập chân ra sau, lúc này 2 cơ sinh đôi sẽ hiện rõ bắp chân huyệt Thừa Sơn chính là khe của cơ sinh đôi này.

– Công dụng: Trĩ và sa trực tràng là 2 bệnh lý có liên quan mật thiết với huyệt đạo trên kinh Bàng Quang. Theo Đông y, thừa sơn có tác dụng lương huyết, thư cân, trị trĩ, điều phủ khí, sa trực tràng.

Việc tác động lên huyệt vị thừa sơn với lực đủ mạnh sẽ có tác dụng thúc đẩy khí huyết lưu thông và làm cho tĩnh mạch giãn ra, từ đó cải thiện tình trạng bệnh. Kinh nghiệm của tiền nhân thường phối hợp với các huyệt thái xung, phục lưu, thái bạch trị đại tiện ra máu. Phối hợp với thái kê trị đại tiện khó, kinh nghiệm hiện nay thường phối với nhị bạch trị bệnh trĩ, phối trường cường và thừa phù trị sưng ngứa hậu môn.

– Cách thực hiện: Ngồi thoải mái trên ghế, chân phải đặt gác lên chân trái. Sau đó, xác định vị trí chính xác của huyệt Thừa Sơn rồi dùng 1 tay nắm chặt bắp chân, còn ngón cái của tay còn lại sẽ nhấn lên vị trí huyệt và day khoảng 1 – 3 phút. Thực hiện thao tác tương tự với huyệt ở bên chân còn lại. 

3.3 Huyệt bách hội

– Vị trí huyệt: Xòe 2 bàn tay và cắm 2 ngón cái vào 2 lỗ tai. Hướng 2 ngón giữa về phía đỉnh đầu và các ngón còn lại ôm lấy đầu. Huyệt bách hội chính là điểm chạm của 2 ngón giữa.

– Công dụng: Huyệt bách hội là huyệt quan trọng của mạch đốc. Bách hội hỗ trợ điều hòa dương khí, giải tỏa tinh thần. Theo y học cổ truyền, đây là nơi hội tụ của lục phủ ngũ tạng, có tác dụng chủ yếu là thăng dương cố thoát, cử được dương khí bị hạ hãm, bình can tức phong,… 

– Cách thực hiện: Ngồi thoải mái trên ghế và dùng tay thuận nắm hờ, ngón giữa hơi khum lại và đặt vào nơi vuông góc với huyệt. Di chuyển gốc bàn tay (gần cổ tay) áp vào phía trên vành đai để tạo điểm tựa, rồi dùng ngón giữa day ấn và thực hiện day theo chiều kim đồng hồ khoảng 2 phút.

3.4 Huyệt khổng tối

– Vị trí huyệt: Thực hiện động tác gấp duỗi bàn tay, huyệt nằm ở gần khuỷu tay và cách cổ tay lên trên 7 thốn. Trường hợp tính từ lằn chỉ cổ tay đến nếp khuỷu là 12 thốn thì huyệt vị này sẽ có vị trí bằng 7/12 khoảng cách trên. 

– Công dụng: Huyệt khổng tối có vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy quá trình trao đổi chất có chức năng quan trọng cầm máu, giải biểu giúp cơ thể. 

– Cách thực hiện: Dùng đầu ngón giữa hoặc ngón tay trỏ để thực hiện ấn lên vị trí của huyệt. Lưu ý, giữ im cố định ở vị trí trong thời gian từ 1 – 2 phút. 

IV. Lưu ý quan trọng khi bấm huyệt chữa bệnh trĩ

Dù bấm huyệt mang lại hiệu quả tốt trong việc chữa bệnh trĩ, nhưng người bệnh cũng cần lưu ý một số vấn đề sau:

• Bấm huyệt không đem lại khả năng điều trị dứt điểm tình trạng trĩ mà chỉ cải thiện được với những trường hợp nhẹ;
• Cần xác định được vị trí huyệt đạo chính xác, tránh tình trạng sai lệch.
• Không áp dụng phương pháp bấm huyệt chữa trĩ cho trẻ nhỏ, phụ nữ mang thai;
• Với người có vết thương hở, nhiễm trùng mụn nhọt thì không nên áp dụng cách bấm huyệt bởi nó có nguy cơ gây bội nhiễm;
• Kết hợp phương pháp bấm huyệt chữa trĩ với việc áp dụng chế độ sinh hoạt lành mạnh, ăn uống khoa học. Bên cạnh đó, người bệnh cũng có thể tham khảo sử dụng thêm các sản phẩm bảo vệ sức khỏe có nguồn gốc từ thiên nhiên như Cotripro được chiết xuất từ nhiều loại thảo dược lành tính có tác dụng hỗ trợ tăng cường sức bền thành mạch, giảm táo bón và các triệu chứng khó chịu của bệnh trĩ vô cùng hiệu quả. 

V. Một số biện pháp phối kết hợp khác chữa bệnh trĩ

– Chế độ ăn: Việc ăn uống điều độ, không quá đói, không quá no, đúng giờ giúp hệ tiêu hóa hoạt động tốt, uống nhiều nước, ăn nhiều rau xanh. 

– Chế độ sinh hoạt: Hạn chế những công việc nặng, tránh ngồi lâu hoặc đứng lâu, không nên ngồi xổm, tập thể dục đều đặn và phù hợp.

– Tập thói quen đi đại tiện đúng giờ, đại tiện ngay khi muốn đại tiện, và tốt nhất mỗi ngày đi đại tiện 1 lần. Lưu ý, tránh rặn nhiều khi đi đại tiện, bởi nó có thể làm tăng áp lực trong các tĩnh mạch trĩ, giữ vệ sinh tầng sinh môn.

– Điều trị tích cực các bệnh làm tăng áp lực ổ bụng như rối loạn tiêu hóa, ho kéo dài, nhiễm trùng đường tiêu hóa,…

Bấm huyệt chữa bệnh trĩ là một trong những phương pháp an toàn, cho hiệu quả cao. Tuy nhiên, tùy vào cơ địa và tình trạng sức khỏe của từng người mà phát huy tác dụng khác nhau. Ngoài ra, nên kết hợp cải thiện chế độ ăn uống, sinh hoạt khoa học điều độ cũng như dùng thuốc để điều trị bệnh trĩ hiệu quả hơn.

||Tham khảo bài viết khác:

• Nhiều ngày không buồn đi đại tiện phải làm sao? cách xử lý
• 13+ Bài thuốc đông y chữa bệnh trĩ tại nhà hiệu quả tốt nhất
• #18 cách chữa bệnh trĩ bằng phương pháp dân gian đơn giản