Trẻ bị ngứa hậu môn có thể liên quan tới các vấn đề về vệ sinh hoặc bệnh lý. Tình trạng này thường không nguy hiểm, nhưng nó có thể gây ra các cơn ngứa, khiến bé buồn bực, khó chịu và ảnh hưởng đến giấc ngủ và sinh hoạt.

I. Ngứa hậu môn là bệnh gì?

Ngứa hậu môn là tình trạng vùng da phía trong hoặc xung quanh hậu môn bị kích ứng và dẫn tới hiện tượng ngứa ngáy khó chịu. Trong hầu hết các trường hợp thường là dấu hiệu cho thấy vùng da này đang bị viêm nhiễm với cường độ ngứa và mức độ viêm có xu hướng tăng lên khi hậu môn bị tổn thương trực tiếp khi tiếp xúc với hơi ẩm hoặc gãi trực tiếp.

Trường hợp cơn ngứa tiến triển dữ dội với triệu chứng đau, bỏng rát thì người bệnh có thể không chịu được. Ngứa vùng hậu môn được chia thành 2 loại chính gồm: 

• Ngứa hậu môn nguyên phát: Loại này thường phổ biến nhất và không có nguyên nhân rõ ràng;
• Ngứa hậu môn thứ phát: Loại này thường xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau như viêm da tiếp xúc hoặc nhiễm trùng,… 

II. Nguyên nhân gây tình trạng ngứa hậu môn ở trẻ em là gì?

Để điều trị được dứt điểm tình trạng ngứa hậu môn cho trẻ, cần xác định được nguyên nhân gây ra bệnh. Dưới đây là một số nguyên nhân chính gây bệnh: 

2.1 Do giun kim

Trẻ nhỏ rất dễ bị nhiễm giun kim, với triệu chứng phổ biến là tình trạng ngứa hậu môn vào buổi sáng hoặc ban đêm. Bởi đây là thời điểm giun kim bò ra để đẻ trứng. Tình trạng ngứa hậu môn do giun kim khiến trẻ ngứa ngáy, quấy khóc, gãi hậu môn và mất ăn mất ngủ. 

2.2 Khô da

Việc vệ sinh hậu môn không sạch sẽ sẽ khiến chất thải tồn đọng và dính lại ở vùng hậu môn, gây tình trạng ẩm ướt, ngứa ngáy. Ngoài ra, khi các bậc phụ huynh rửa hậu môn cho bé quá mạnh và quá kỹ với các dung dịch tẩy rửa có tính sát trùng quá cao cũng khiến vùng da ở hậu môn bị khô ráp. Từ đó gây ra hiện tượng ngứa hậu môn ở trẻ.

2.3 Táo bón

Táo bón cũng là tình trạng thường gặp ở trẻ nhỏ, nếu tình trạng này kéo dài và tiến triển nặng, nó không chỉ khiến các bé gặp phải vấn đề khi đại tiện, mà đa số trẻ bị táo bón đều gặp phải hiện tượng ngứa hậu môn.

2.4 Nứt hậu môn

Nứt hậu môn là tình trạng có thể xảy ra ở cả trẻ nhỏ. Khi bị nứt hậu môn việc đại tiện khó khăn, đau đớn, chảy máu hậu môn và tình trạng ngứa hậu môn sau khi đại tiện. 

III. Trẻ bị ngứa hậu môn có nguy hiểm?

Ngứa hậu môn ở trẻ là tình trạng khá phổ biến và hiếm khi ảnh hưởng tới sức khỏe. Tuy nhiên, nếu triệu chứng bệnh xảy ra với tần suất nhiều và mức độ nặng thì trẻ có thể rơi vào tình trạng mệt mỏi, bực dọc, mất ăn, mất ngủ. Từ đó, ảnh hưởng đến việc phát triển thể chất và tinh thần của con. 

Mặt khác, những tổn thương ở vùng hậu môn có thể tiến triển theo chiều hướng xấu gây nhiễm trùng, đau rát. Do vậy, khi triệu chứng bệnh xuất hiện với tần suất nhiều, phụ huynh nên chủ động tìm biện pháp khắc phục. 

IV. Bé bị ngứa hậu môn phải làm gì?

Không phải trường hợp nào trẻ bị ngứa hậu môn cũng cần phải uống thuốc để điều trị. Tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh mà cha mẹ có thể thử một số cách điều trị đơn giản tại nhà sau:

4.1 Cắt tỉa móng tay trẻ

Ngứa hậu môn khiến trẻ gãi và làm xước da vùng hậu môn, dẫn tới nguy cơ nhiễm trùng cao. Do vậy, việc ba mẹ cần làm đầu tiên là cắt tỉa móng tay, giám sát không cho trẻ gãi khi bị ngứa hậu môn. Bên cạnh đó, cần vệ sinh móng tay của trẻ sạch sẽ với xà phòng sát khuẩn.

4.2 Không mặc đồ ẩm ướt

Quần áo của trẻ nên chọn loại cotton thoải mái, có khả năng thấm hút mồ hôi tốt, tránh cho trẻ mặc quần áo vẫn còn ẩm ướt sẽ dễ gây kích ứng vùng da hậu môn. Bên cạnh đó, quần lót của trẻ cũng cần được thay thế thường xuyên, giặt với xà phòng và phơi dưới ánh nắng để sát khuẩn. Lưu ý, tránh dùng những loại xả có mùi hương cho quần lót của trẻ. 

4.3 Giữ hậu môn sạch sẽ

Muốn giữ cho vùng hậu môn giảm ngứa, giảm kích ứng thì cần đảm bảo vùng da này cần được vệ sinh khô ráo, sạch sẽ, không bị ẩm ướt. Riêng với những trẻ mới tập đi bô, cha mẹ cần lưu ý vệ sinh giúp trẻ và hướng dẫn để trẻ có thói quen vệ sinh đúng cách khi lớn hơn.

4.4 Dùng baking soda sát khuẩn

Khi trẻ bị ngứa, kích ứng hậu môn thì cha mẹ có thể hòa ¼ cốc baking soda với nước ấm cho trẻ và ngâm khoảng 15 phút. Baking soda có tính sát khuẩn nhẹ giúp giảm viêm, giảm kích ứng và làm dịu da cho trẻ. 

4.5 Dùng thuốc hoặc kem bôi

Nếu nguyên nhân do nhiễm nấm, giun hoặc nhiễm trùng thì trẻ cần được điều trị bằng thuốc kháng sinh và thuốc điều trị nhiễm ký sinh trùng chuyên dụng. Lưu ý, không tự mua thuốc điều trị cho trẻ, bởi nếu sai nguyên nhân thì nó không chỉ gây ra tình trạng ngứa hậu môn mà sức khỏe cũng bị ảnh hưởng.

Ngoài thuốc thì cha mẹ có thể sử dụng thêm kem chống ngứa. Lưu ý, cần vệ sinh sạch sẽ vùng kín cho trẻ trước khi bôi kem chống ngứa, cảm giác khó chịu ở trẻ sẽ giảm. Nếu tình trạng ngứa không thuyên giảm thì cha mẹ hãy đưa trẻ đi khám để được chỉ định thuốc điều trị khác.

V. Cách phòng ngừa bệnh ngứa hậu môn ở trẻ em

Cha mẹ có thể chủ động phòng ngừa tình trạng ngứa hậu môn ở trẻ em bằng một số biện pháp sau: 

5.1 Vệ sinh đúng cách

Ba mẹ nên ưu tiên vệ sinh hậu môn cho trẻ bằng nước muối loãng. Lưu ý, không dùng chất tẩy rửa và xà phòng dễ gây kích ứng cho làn da của con. Bên cạnh đó, sau khi vệ sinh sạch sẽ, cha mẹ cần lau khô hậu môn và mặc quần áo thoải mái cho bé. 

5.2 Tránh xa tác nhân kích ứng

Trẻ bị ngứa hậu môn cũng có thể là do viêm da tiếp xúc. Do vậy, để phòng ngừa bệnh các mẹ hãy loại bỏ tác nhân kích thích xung quanh. Cụ thể:

• Thay thế tã, xà bông, nước xả vải nếu nghi ngờ những sản phẩm này là nguyên nhân khiến bé bị ngứa. 
• Mặc quần vừa kích cỡ, cân nặng của con và ưu tiên trang phục có chất liệu mát mẻ, thông thoáng. 
• Thường xuyên thay tã, tránh hiện tượng ma sát gây ngứa hậu môn.

5.3 Bổ sung nước, rau xanh

Để phòng ngừa các bệnh gây ra triệu chứng ngứa hậu môn thì ba mẹ nên:

• Cho bé uống từ 1.5 – 2 lít nước mỗi ngày và có thể dùng nước lọc, nước ép hoặc nước điện giải.
• Bổ sung trái cây, rau xanh vào các bữa ăn hàng ngày của bé. Trường hợp trẻ không thích ăn rau thì có thể thay thế bằng một số loại củ như khoai tây, khoai lang, cà rốt,…
• Chế biến thức ăn cho trẻ ở dạng lỏng như soup, canh, cháo để tránh táo bón và ngứa hậu môn,…
• Cho trẻ ăn uống đúng giờ, hạn chế ép ăn để hệ tiêu hóa khỏe mạnh, hấp thụ hiệu quả.
• Hạn chế thực phẩm gây kích ứng hậu môn như nhiều dầu, đồ cay nóng,… 

Ngứa hậu môn có thể làm bé khó chịu, ảnh hưởng tới nghỉ ngơi và sinh hoạt. Do vậy, bố mẹ cần lưu ý vệ sinh cho trẻ để hạn chế nguy cơ trẻ bị ngứa hậu môn. Bên cạnh đó, trước khi bắt đầu bất cứ phương pháp điều trị nào cho trẻ, bạn cũng nên tham khảo ý kiến bác sĩ để đảm bảo an toàn cho trẻ.